Yanılsama


Gerçekte var olan bir nesne ya da varlığın, olduğu gibi değil de, degişik olarak algılanması durumu. Yanılsamayı, gerçekte var olmayan bir nesneyi algılamaya yönelik sanrıdan ayırt etmek gerekir. Yanılsama genellikle bilinç durumunun zayıfladığı uyuklamalı durumlarda, sinirli çocuklarda ve sabuklamalarda ortaya çıkabileceği gibi, normal kişilerde de, algı kurallarına bağlı olarak optik yanılsamalarda ortaya çıkar.
Optik yanılsamalar (alm. Augentauschung; fr. illussion d’optique; ing. optical illusion) Geştalt psikolojisi, iyi biçim (geştalt) ilkesiyle bu tür yanılsamaları açıklamaktadır. Geştalt kuramına göre algı, sayısız duyumların üstüste gelmesiyle oluşmaz.
Ansal (zihinsel) yapılışlarımız algı alanını sinir sistemine özgü denge kurallarıyla örgütler. Bu kurallara yalınlık, düzgünlük, yakınlık, bakışım kuramları adı verilir. Bu kuramlara göre anlık, algılanan nesneler arasındaki ilişkileri uyumlu kılmak için bozmaya ve yenidçn yapılandırmaya yönelir. Bu yönelme sayısız optik yanılsamaların oluşmasına neden olur.