Gizli Narsist

Narsist denince aklına sürekli kendini öven, ilgi odağı olmaya çalışan, gürültülü biri mi geliyor? O halde yanılıyor olabilirsin. Narsizmin en tehlikeli hali, sessiz ve mağdur görünendir. Buna Gizli Narsist (Covert Narcissist) denir.

Dışarıdan bakıldığında utangaç, yardımsever hatta mütevazı görünebilirler. Ancak iç dünyalarında, dışadönük narsistler kadar büyük bir "hak görme" ve "üstünlük" hissi taşırlar. Tek farkları, bunu bağırarak değil, sessiz iç çekişler ve suçlayıcı bakışlarla yapmalarıdır.

En belirgin gizli narsist özellikleri arasında "anlaşılmamış dahi" veya "fedakar kurban" rolünü oynamak vardır. Sürekli olarak dünyanın onlara haksızlık ettiğini düşünürler ve bunu size hissettirirler.

Pasif-agresif davranışların ustasıdırlar. Açıkça kavga etmek yerine surat asarak, işleri yokuşa sürerek veya sessiz kalarak sizi cezalandırırlar. Empati yoksunluklarını "aşırı hassasiyet" maskesiyle gizlerler; kendi acılarına o kadar odaklıdırlar ki, sizin duygularınıza yer kalmaz.

İlişkilerde gizli narsist erkek, genellikle "başarısızlığının suçunu başkalarına atan" bir profil çizer. İş hayatında hak ettiği yere gelemediğini, patronunun yeteneksiz olduğunu veya eşinin onu desteklemediğini savunur.

Evde sürekli bir memnuniyetsizlik ve depresif bir hava estirir. Sizi kontrol etmek için öfke patlamaları yerine, suçluluk duygusunu kullanır. "Ben senin için neleri feda ettim" cümlesi, en büyük silahıdır.

Toplumda genellikle "aşırı fedakar anne" veya "mükemmel ama çilekeş eş" rolünde görülürler. Gizli narsist kadın, ilgiyi acıları üzerinden toplar. Hastalıklarını veya yaşadığı zorlukları abartarak çevresini manipüle eder.

Sizi, başkalarının yanında överken, baş başa kaldığınızda ince iğnelemelerle (backhanded compliments) aşağılar. Kıskançlığını, "Sadece senin iyiliğini düşünüyorum" maskesi altına saklar.

Bir gizli narsist ilişki döngüsü, klasik narsistlerden daha yavaş ve sinsi ilerler. Başlangıçta sizi "ruh ikizi" gibi hissettirirler. Sizi dinler, anlar ve yaralarınızı sarıyormuş gibi görünürler (Love Bombing).

Ancak sizi garantiye aldıklarında, "değersizleştirme" evresi başlar. Artık ne yaparsanız yapın onları mutlu edemezsiniz. Sürekli yorgun, bıkkın ve sizden sıkılmış gibi davranırlar. Sizi terk etmezler ama sizi öyle bir hale getirirler ki, siz kendinizden şüphe edersiniz.

En sevdikleri teknik Gaslighting'dir. Olayları öyle bir çarpıtırlar ki, hafızanızdan şüphe edersiniz. "Ben öyle demedim, sen çok alıngansın" diyerek sizi kendi gerçekliğinizden koparırlar.

Bir diğer taktik ise "Sessiz Muamele"dir (Silent Treatment). Günlerce sizinle konuşmayarak, ne hata yaptığınızı düşünmenizi ve sonunda özür dileyen tarafın siz olmanızı sağlarlar. Bu, psikolojik bir işkencedir.

Bir çocuğun yaşayabileceği en zor durumlardan biri gizli narsist anne ile büyümektir. Bu anneler, çocuklarının başarılarını kıskanabilir veya bu başarıları kendine mal edebilir.

Çocuğu bağımsızlaşmaya çalıştığında anne hemen hastalanır veya krize girer. Çocuğa şu mesajı verir: "Sen mutlu olursan, ben acı çekerim." Bu durum, yetişkinlikte derin suçluluk duygularına ve sınır koyamama sorunlarına yol açar.

Sıkça sorulan gizli narsist aldatır mı sorusunun cevabı ne yazık ki genellikle evettir. Ancak bunu da kılıfına uydururlar. Aldatma nedeni genellikle cinsel dürtülerden çok, "onaylanma ihtiyacı"dır.

Eğer sizden yeterince hayranlık (narsistik besin) alamıyorlarsa, bunu dışarıda ararlar. Yakalandıklarında ise sizi suçlarlar: "Bana evde değer verseydin, başkasına gitmezdim."

Yatak odasında da manipülatiftirler. Cinselliği bir silah olarak kullanabilirler. İstediklerini elde etmek için yakınlaşır, cezalandırmak için uzaklaşırlar.

Bazen de tamamen ilgisiz davranarak, kendinizi çekici hissetmemenize ve reddedilmişlik duygusu yaşamanıza neden olurlar. Yakınlık onlar için duygusal bir bağ değil, bir kontrol aracıdır.

Bir gizli narsisti değiştirmek neredeyse imkansızdır çünkü sorunun kendilerinde olduğunu asla kabul etmezler. Gizli narsist tedavisi, genellikle onlar depresyona girdiğinde veya büyük bir kayıp yaşadıklarında mümkündür.

Sizin yapabileceğiniz en iyi şey "Gri Kaya" (Grey Rock) tekniğini uygulamaktır. Yani tepkisiz, sıkıcı ve duygusuz bir kaya gibi davranarak, onların beslendiği dramayı kesmektir. Sınırlarınızı net çizin ve kendi gerçekliğinize tutunun.